5 Saatlik Test
Üçüncü Dünya Savaşı çıkıyor diye o gece hepimiz korku içinde takip ettik olanları. Neyse ki 5 saat sürdü.
Kimse ölmedi, şehirler bombalanmadı, hayat 5 saat durdu sonra devam etti.
Ancak bu 5 saat içinde çok şeyi test etme imkanı bulduk.
Haber verilmiş bir misilleme olur mu?
Kriz anında İran Birleşmiş Milletler Temsilcisi Amir Said İravani, “Dronlar ve füzeler havalandığında bizim için misilleme bitmişti.” diyerek olayı daha fazla devam ettirmeyeceklerini duyurdu.
Ardından İran’ın Türkiye, Ürdün, Mısır gibi bazı ülkeleri misillemenin boyutu ve şekli konusunda da bilgilendirdiği açıklandı. Ayrıca Tahran’da ABD’nin diplomatik ilişkilerini yürüten İsviçre Büyükelçisi çağrılarak ABD’ye ve İsrail’e misilleme hakkında bilgi verildi, olayın büyümeyeceği söylendi.
Bir de İranlı yetkililer sürekli füze, dron görüntüleri yayınlanarak misillemenin nasıl yapılacağını kamuoyuna gösterdi.
Zaten ABD kaynakları misilleme günün bile açıkladı.
ABD, İngiltere, İsrail tüm önemlerini aldı ve “hazırız” dediler. Böylece harekat başladı.
Tüm bunlarla şunu test ettik: İran misilleme yapmak zorunda olduğunu ama bunun kısıtlı olacağını söyleyerek savaş istemediğini gösterdi.
Bir kesim bunun gerçek misilleme değil, tiyatro oyunu olduğunu söylerken, bir kesim de İran’ın İsrail’e füze atan tek ülke olarak tarihe geçtiğini söyledi.
İran’ın Askeri Caydırıcılık Gücü Test Edildi
300’den fazla dron, füze, seyir füzesi atıldı ancak bunların % 99’u İsrail hava sahasına girmeden havada imha edildi.
Bu aslında İran’ın istediği bir şeydi anlaşılan. Yoksa Tel Aviv yangın yerine dönse, onlarca insan ölse İsrail ve ABD’nin de misilleme yaparak savaş başlatacağını düşünüyordu İran.
İsrail ve ABD İran’ın askeri kapasitesini ve elindeki gücü test etmiş oldu bir anlamda. Öyle korkulacak bir durum olmadığını da görmüş oldular.
Ortadoğu’nun en canlı ve güçlü ordularından bir olan İran’ın askeri gücü caydırıcı olmaktan çıkmış gözüküyor.
Bölge Ülkelerinin Tutumu Test Edildi
İran İsrail çatışmasında kimin ne tavır alacağını da bu 5 saat içinde görmüş olduk.
Irak, Suriye, Ürdün hava sahalarında düşürülen İran füze ve dronlarına bakacak olursak burada ABD, İngiltere ve İsrail’in İran’dan daha güçlü olduğu belli oldu.
Suudi Arabistan ve Mısır’ın hava sahasından herhangi bir füze ya da dron geçirilmediği gelen bilgiler arasında. Teyide muhtaç bilgi.
İran, Husiler ve Hizbullah hariç, bölgede kendisine destek olan Müslüman bir devlet bulamadığını anlamış oldu.
İran’ın yalnızlığı sadece Batı ülkelerinde değil, Müslüman ülkelerde de benzer olduğu 5 saat içinde test edilmiş oldu.
Türkiye: Gazze’ye Zarar Veren Bir Davranış
Krizde test edilen konulardan biri de İran-Türkiye ilişkileriydi bir yönüyle. Filistin konusunda duyarlı olan iki ülkenin bu son krizde nasıl tutum alacağı merak ediliyordu. Türkiye ilk gün sessiz kalmayı tercih etti.
Sonra Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın diplomatik görüşmeleri başladı. Hepsi tansiyonu düşürmek içindi.
Fakat misilleme hamlesini nasıl gördüklerine dair bir açıklama yapmadılar hiç.
Ben de Ankara’da krizi yöneten çok önemli isimleri aradım. Olayı nasıl gördüklerini sordum.
Madde madde şunları söylediler:
- İran’ın tiyatral hareketlerinden birini izledik.
- Bu olay İsrail’in elini güçlendirdi. ABD ve Batı desteğini arkasına aldı. Silah, teknoloji ve finans konusunda sınırsız yardım alacaklar.
- Netenyahu hükümeti düşmek üzereydi ama bu olaydan sonra iç siyasette eli güçlendi, varlığını sürdürme fırsatı yakaladı.
- Gazze’de ateşkes ya da barışın gelmesi zorlaştı. İsrail istediği gibi katliam yapmaya devam edecek gücü buldu.
- İslam ülkelerinin kendi çıkarlarını daha fazla düşündüğünü gördük.
İsrail İran’ı vurur mu?
Bu krizde test edilen şeylerden biri, İsrail’in İran’ı vurması halinde ne olacağı sorusuydu. İsrail Savaş kabinesi İran’ın nükleer tesislerini vurmaktan yana karar aldı ama ABD buna izin vermediği için erteledi.
Peki vurursa ne olur?
İsrail, hiçbir İslam ülkesinin İran’ın yanında yer almayacağını, ABD ve İngiltere’nin istemese de İsrail’e destek olacağını, Rusya ve Çin’in krizin tarafı olma konusunda çok istekli olmadığını gördü.
Bu durumda İsrail, “neden vurmayalım?” diye düşünüyordur şimdi.
